Aconteceu hai algúns anos, a principios da década de 1980, máis ou menos. Iamos á igrexa todos os sábados a fregar o chan, adornar o altar e aprender o catecismo. O cura mostrábanos os cadros cheos de caveiras e de almas retorcéndose no lume eterno do inferno. Aquel sábado eu estreara un vestido de verán, de sisas, e sentíame case unha moza. Acababa de virme a primeira regra e soñaba co momento en que habería de marchar da aldea. Pero aquel fillo de puta conseguiu converterme en po.
Houbo un tempo en que as nenas da aldea corriamos á igrexa os sábados pola tarde a adornar os altares, limparlle o po aos santos e refregar con lixivia as lousas do chan. Era un tempo agradable, sobre todo na primavera cando podiamos correr libres, na procura de amortodos debaixo das viñas e nas beias dos camiños. Ou no verán, cando o cura nos regalaba unha cesta de cereixas, doces e lascivamente vermellas e líquidas.
Era un tempo fermoso, húmido e pracenteiro, no que empezaban a asomar os pequenos peitos recentes e nos intimidaban os pelos furiosos que lles nacían ás mulleres adultas nas axilas. Queriamos medrar e iamos aprendendo amodo, sobre todo cos pasos breves e tímidos que dabamos coas xemas dos dedos sobre a pel dos nosos compañeiros de xogo.
Debería lembrar daquel tempo a humidade gozosa e o pracer dun dedo tocando o meu, o contacto eléctrico dos xeonllos nus dun neno cos meus xeonllos tamén nus. Pero non recordo iso, senón a aridez do po e as queimaduras da lixivia, que me estiñaron calquera fluído que puidese nacer do meu corpo.
Aínda hoxe non podo tocar a ninguén: sécanseme mesmo os ollos, convértome en cartón. Vexo as cousas e as persoas coma se fosen brandas, suaves, de manteiga ou algo semellante, desbaldindo líquidos, pero sei que se as toco eu mesma quedarei sen auga no corpo e entón doerame mesmo mirar. Todo será unha repulsión continua, se toco. Tampouco aturo que me toquen: convértome nunha uva pasa, nun anaco de pan reseco e deshidratado. Aparto as mans dos demais porque as mans dos demais tamén me converterán en cartón. Absorberán toda a auga do meu corpo, deixaranme morta e queimada como as ánimas que nos mostraba o cura cando non eramos dóciles, boas e guiadiñas.
O cura non era un home coma os que eu coñecía. Afeitábase todos os días e tiña a pel da cara e das mans suaves como as dun neno. A súa boca era unha especie de ferida obscena aberta na cara a base de pensamentos lascivos. Eu acababa de estrear o vestido vermello que a miña nai me cosera para o verán. O cura achegóuseme e díxome que estaba moi guapa, que parecía xa unha moza. Colocouse detrás de min e lembro as súas mans refregándome os peitos, as súas mans subindo e baixando. Arriba e abaixo. Amodiño. Pegaba a súa boca á miña orella e dicíame “que bonito vestido levas hoxe”, pero máis lento, coma se estivese a facer un traballo que requiría un esforzo tan grande como cando o seu deus creou o mundo.
Lambíame o pescozo, metía as súas mans -sempre lentamente- polo escote do bonito vestido e detíñase, detíñase, detíñase sobre os meus peitos pequenos que nin sequera eran conscientes de que estaban alí. E entón, cando chegou ao vulto tenro das miñas mamilas recentes, apertounos e refregou o seu corpo contra as miñas costas. Despois sentoume nun banco, levantou a sotana e baixou a petrina do pantalón. Tomoume da man e púxoa sobre o seu pene inflamado que semellaba carne crúa. E eu sentía tanto noxo e tanto medo que decidín converterme en po. No po que varría cada sábado do chan da igrexa. No po que deixaban os zapatos da xente que debería coidarnos. No po que as trazas lles arrincaban ás vellas casulas coas que o cura se revestía para ofrendar o seu deus.
Aquel día regaloume unha gran cesta de cereixas e fíxome prometer que non llo diría a ninguén. Que se o dicía, iría ao inferno, que ardería como aqueles corpos en combustión. E non dixen nada, porque entón eu xa era madeira e cartón. Como os santos que enchiamos de flores os sábados pola tarde.
Texto y fotografías: Anxos Sumai.
Texto: “Tacto”, en Fisuras no cotián: nove narradoras no relato da violencia, Catálogo de exposición comisariada por José Manuel Lens e Chus Martínez Domínguez (Compostela, Xunta de Galicia, 2016), p. 99
Fotografías: Portada: Casulas eclesiásticas no Pazo de Tor (marzo de 2015); Relato: Instalación de Christian Boltanski no parque de Bonaval para a exposición On the road (Compostela, agoste de 2014)