2 zapatos, 1 baldosa

VR

Son un home vello e creo que non vou tardar moito en morrer. Mesmo o desexo, porque xa non me queda nada que facer na vida e, aínda que me quedase, seríame imposible. Estou secuestrado nun cuarto triste, nun piso pequeno dentro dunha cidade que non coñezo. Vivo co meu fillo pero non o vexo case nunca. Vén unha vez ó día a darme de comer, cambiarme o cueiro e asearme. Mentres non morro, o único que podo facer é mirar o teito e soñarcos zapatos novos que trouxen da aldea, colocados en fronte da cama.

Cando esperto, observo o teito para asegurarme de que sigo vivo. Despois baixo a mirada buscando os zapatos. Os zapatos están á vista, pedinlle ó meu fillo que os deixase ben á vista, xuntos, dentro dunha baldosa: os tacóns pegados á parede e as puntas cara á cama. Hai meses que non os utilizo. Levo tanto tempo metido en cama que o cuarto, de non ser polas manchas de humidade no teito e os zapatos, sería un ataúde. Cando miro os zapatos sinto unha alegría infantil, unha especie de esperanza inxenua e inútil que me conforta. Quizais algún día o meu fillo me levante da cama e me leve a coñecer a cidade, como me prometera. Pero o máis seguro é que non o faga, os máis seguro é que o meu fillo me calce os zapatos cando eu morra. Ou quizais nin iso, talvez un día deixe de vir pola casa e me esqueza aquí, podrecéndome. Iso si que me asusta, podrecer dentro deste cuarto.

Durante os primeiros meses que botei na cidade calzaba os zapatos e saía á rúa, paseaba por un pequeno parque ó lado de casa. De cando en vez mesmo falaba con algún vello tan abatido coma min e sentabámonos a mirar. A vista era o único que nos mantiña en contacto coa vida: observabamos a xente, as pombas, as árbores. Eu tiña medo de afastarme máis alá do edificio no que vivía o meu fillo. Despois do parque volvía á casa, descalzábame, limpaba os zapatos coa manga da chaqueta e colocábaos dentro da baldosa.

Trouxéraos da aldea, eran os meus zapatos dos domingos. Crin que ó vir vivir á cidade, estaría a camiñar todo o día por lugares elegantes, por lugares onde non sería adecuado camiñar coas botas vellas que usaba para traballar a terra. E tróuxenos comigo, os zapatos de domingo. Tíñaos postos cando o meu fillo me foi a buscar. Vin triste á cidade, pero tiña certa ilusión porque á fin e ó cabo eu era aínda un vello curioso e tiña suficiente enerxía para alimentar pequenas paixóns e certos desexos. Non sabía entón o que me esperaba. Mentres viaxaba co meu fillo no coche, non tiña nin idea de que o único que el pretendía era calmar a súa conciencia. Eu non sabía nada diso, non sabía que clase de remordementos obrigaron ó meu fillo a arrancarme das paisaxes amadas. Todo fora bastante doado ata ese momento. Nacín, crecín, namoreime, casei, fun pai. Traballei como un condenado, é certo, pero tiven fermosos momentos de pracer coa miña esposa, co neno, cos amigos. Pesquei, cacei, xoguei partidas interminables no bar da aldea. Fun feliz, suficientemente feliz. Recordo máis momentos fermosos que momentos dolorosos. Sempre fun un home optimista.
-Papá, vas vir vivir comigo -díxome-. Asi poderei mirar por ti. A cidade é grande, hache gustar.

Fíxome ilusións marchar con el, ademais prometeume que nas vacacións volveriamos á aldea e podería atender os terreos e ver os meus amigos. Levei comigo entón a roupa dos domingos, sobre todo os zapatos novos para camiñar entre a xente elegante. Mesmo me gustou, cando chegamos ó piso minúsculo que habitaba, que o meu fillo me regalase unhas zapatillas. Parecéronme confortables. Era un bo calzado para estar na casa, o pouco tempo que eu cría que había estar na casa.

Pero levo moitos meses enterrado neste cuarto, coas zapatillas cheas de buratos e de tristura e cos zapatos de domingo atrapados dentro dunha baldosa. E só me queda o pracer, a ilusión, de miralos.


Texto e fotografías: Anxos Sumai.
“O vello e as baldosas”, emitido na sección semanal Perigosamente normais, do Diario Cultural da Radio Galega (23 de marzo de 2006)
Fotografía: Cama no pazo de Tor (14 de marzo de 2015).